Onderzoek premenstrueel syndroom (PMS)

Sinds 2007 werd er onderzoek gedaan naar een homeopathische behandeling van vrouwen met premenstruele klachten.
Christien Klein maakte als hoofdonderzoeker deel uit van het onderzoeksteam.

PMS/PMDD

Premenstruele klachten zijn lichamelijke of psychische klachten, die telkens optreden in de periode voor de menstruatie en die verdwijnen zodra de menstruatie begonnen is. De meeste vrouwen in de vruchtbare levensfase (dat is de levensfase waarin menstruatie optreedt), hebben wel eens dergelijke klachten. Deze klachten worden niet altijd als hinderlijk ervaren. Vaak echter lijden vrouwen er onder, samen met hun familieleden. Bij ernstige klachten wordt de diagnose premenstrueel spanningssyndroom gesteld (PMS) of (als depressieve klachten op de voorgrond staan) premenstruele dysfore stoornis (PMDD).

Nieuw behandelschema

Homeopathische behandeling is individueel afgestemde therapie. Het geneesmiddel moet passen bij het totale klachtenpatroon, de specifieke kenmerken en eigenschappen. Voor vrouwen met premenstruele klachten kunnen wel honderd verschillende homeopathische geneesmiddelen worden voorgeschreven. In het PMS-onderzoek werd gewerkt met elf veelgebruikte, speciaal geselecteerde homeopathische geneesmiddelen voor PMS. Een vragenlijst en bijpassend behandelschema helpen bij de homeopathische geneesmiddelkeuze.

Vooronderzoek 2007-2011

Van 2007-2011 werd een vooronderzoek uitgevoerd door de Onderzoeksgroep Homeopathie en PMS van (destijds) de Artsenvereniging voor homeopathie VHAN. Voor het onderzoek werd samengewerkt met het onderzoeksinstituut voor de eerste lijn EMGO (Extra Muraal Geeeskundig Onderzoek) van het VU medisch centrum te Amsterdam. Dit onderzoek is inmiddels afgerond en de resultaten zijn gepubliceerd (1, 2).

Internationaal vergelijkend onderzoek in de praktijk met controlegroep: 2012-2016

Van 2012-2016 werd een internationaal onderzoek gedaan naar de homeopathische behandeling van vrouwen met premenstruele klachten. De homeopathische behandeling werd hier toegepast als aanvulling op reguliere, gebruikelijke zorg. Dit onderzoek werd gecoördineerd door het Louis Bolk Instituut te Bunnik. Het was een internationale pilot study in Nederland, Duitsland en Zweden, met controlegroep. De vrouwen in de controlegroep kregen uitsluitend gebruikelijke zorg. De vrouwen in de homeopathiegroep kregen een homeopathische behandeling, naast de gebruikelijke zorg. De homeopathische behandelingen in het Nederlandse onderzoek werden uitgevoerd door goed gekwalificeerde homeopathische artsen, allen lid van de Artsenvereniging voor Integrale Geneeskunde (AVIG), vakgroep homeopathie. Voor de gebruikelijke behandeling gingen deelnemende vrouwen naar hun eigen huisarts.
Miek Jong, hoofd Gezondheid en Voeding bij het Louis Bolk Instituut, was projectcoördinator. Mats Jong was de coördinator in Zweden en Cornelia von Hagens in Duitsland. Christien Klein coördineerde het Nederlandse deel. Het onderzoek is afgerond in 2016, de resultaten werden gepubliceerd in 2018 (3, 4).
Via deze link kunt u lezen over dit onderzoek: PMS onderzoek 2012-2016.

Sponsors

Het vooronderzoek (2007-2011) werd gesponsord door de Koninklijke Vereniging Homeopathie Nederland (KVHN), Zorg Onderzoek Nederland Medische Wetenschappen (ZonMw) de Louise van Eeghen Stichting, VSM Geneesmiddelen BV te Alkmaar, de Hahnemann apotheek te Heiloo. De Artsenvereniging voor homeopathie VHAN verleende administratieve ondersteuning (de vereniging VHAN is in 2012 samengegaan met andere artsenverenigingen en heet nu AVIG).

Het internationale onderzoek (2012-2016) werd gesponsord door de International Scientific Committee for Homeopathic Investigations (ISCHI), de Swedish Scientific Homeopathic Association, de Koninklijke Vereniging Homeopathie Nederland (KVHN) en het Hilly de Roever Bonnet Fonds. Studiemedicatie werd geleverd door de Deutsche Homoöpathsiche Union (DHU).

De Stichting VHAN gaf financiële ondersteuning voor een uitgebreide evaluatie van het PMS behandelalgoritme

Wetenschappelijke publicaties

1. Artikel waarin wordt uitgelegd hoe en waarom het PMS behandelalgoritme werd ontworpen en hoe de haalbaarheid ervan in de praktijk werd getest: Klein-Laansma CT, Jansen JC, van Tilborgh AJ, Van der Windt DA, Mathie RT, Rutten AL. Semi-standardised homeopathic treatment of premenstrual syndrome with a limited number of medicines: feasibility study. Homeopathy. 2010 Jul;99(3):192-204.
2. Artikel met uitkomsten van een onderzoek bij 77 vrouwen met premenstruele klachten, die gedurende 9 maanden werden behandeld met een speciaal ontworpen protocol met 11 homeopathische geneesmiddelen.
   Klein-Laansma CT, Jansen JCH, Van Tilborgh AJW and Van Vliet M. Evaluation of Semi Standardized Individualized Homeopathic Treatment of 77 Women with Premenstrual Disorders: Observational Study with 9 Months Follow-Up. Altern Integ Med 2014, 3:164
   doi: 10.4172/2327-5162.1000164.
3. Artikel over een internationaal onderzoek waarin deze homeopathische behandeling als aanvulling werd vergeleken met uitsluitend reguliere zorg.
   Klein-Laansma CT, Jong M, von Hagens C, Jansen JPCH, van Wietmarschen H, Jong MC.J Altern Complement Med. 2018 Mar 22. Semi-Individualized Homeopathy Add-On Versus Usual Care Only for Premenstrual Disorders: A Randomized, Controlled Feasibility Study.J Altern Complement Med. 2018 Mar 22.doi: 10.1089/acm.2017.0388
4. Artikel over de evaluatie van de PMS vragenlijst. Klein-Laansma CT, Rutten ALB, Jansen JPCH, van Wietmarschen H, Jong MC. Evaluation of a Prognostic Homeopathic Questionnaire for Women with Premenstrual Disorders. Complement Med Res. 2018;25(3):173-182. doi: 10.1159/000487318.